İran’da aşırı muhafazakar aday Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi, 13’üncü Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanarak ülkenin 8’inci Cumhurbaşkanı oldu. Reisi, ilk resmi sonuçlara göre 28 milyon 600 bin oydan 17 milyon 800 binini alarak seçimi kazandı.
İran İçişleri Bakanlığı Seçim Merkezi Başkanı Cemal Örf, düzenlediği basın toplantısıyla 13’üncü Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinin ilk sonuçlarını paylaştı.
Örf, şu ana kadar sayılan 28 milyon 600 bin oydan muhafazakar aday Reisi’nin 17 milyon 800 bin, muhafazakar aday Muhsin Rızai’nin 3 milyon 300 bin, reformist aday Abdunnasır Himmeti’nin 2 milyon 400 bin ve bir diğer muhafazakar aday Emir Hüseyin Kadızade Haşimi’nin de 1 milyon oy aldığını açıkladı.
Bu sonuçlara göre oyların yüzde 62’sini alan Reisi, birinci turda cumhurbaşkanı seçilmek için gerekli olan yüzde 50,1’i geçerek 8’inci Cumhurbaşkanı oldu.
Ruhani’den açıklama
Reformist aday eski Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti, muhafazakar adaylar eski Devrim Muhafızları Ordusu Genel Komutanı ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Genel Sekreteri Muhsin Rızai ile Milletvekili Emir Hüseyin Kadızade Haşimi de yaptıkları açıklamalarla Reisi’yi tebrik etti.
Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, halkın seçtiği cumhurbaşkanının belli olduğunu belirterek 45 gün sonra görevi kendisine devredeceğini açıkladı.
İbrahim Reisi kimdir?
61 yaşındaki İbrahim Reisi, aşırı muhafazakar bir çizgide ve İran’ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney’ye yakınlığıyla biliniyor.
İran devrimi lideri Humeyni’nin ölümü sonrası Hamaney döneminde devlet makamlarında hızla yükseldiği gözlenen Reisi, 1990-1995 yıllarında Tahran Cumhuriyet Başsavcılığı görevine atandı.
2016 yılında yine Hamaney tarafından Meşhed kentindeki İmam Rıza Türbe ve Külliyesi Vakfı Başkanlığına getirilen Reisi, Mart 2019’da Yargı Erki Başkanlığı oldu. 2 dönem ülkenin dini liderini seçme ve denetleme görevine sahip Uzmanlar Meclisi üyeliğine seçildi.
2017’de kaybetti
Reisi, 2017 yılında cumhurbaşkanlığı seçimlerini rakibi Hasan Ruhani karşısında kaybetti.
Reisi, Yargı Erki Başkanlığına atanmasından kısa bir süre sonra, Uzmanlar Meclisi’nin Başkan Yardımcılığı makamına getirildi. Reisi, ayrıca Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) üyesi.
Muhaliflere göre “Katliam Ayetullahı”
Reisi, Humeyni’nin talimatıyla 1988 yılında hapisteki rejim muhaliflerinin idam kararını veren komitede yer aldı.
Rejim muhalifleri tarafından “ölüm komitesi” olarak adlandırılan 4 kişilik heyette yer alan Reisi, muhaliflerce “Katliam Ayetullahı” olarak adlandırılıyor. Söz konusu dönemde yaklaşık 3 bin kişinin idam edildiği öne sürülüyor.
ABD Hazine Bakanlığı, Kasım 2019’da Reisi’yi ülkedeki sıradan suçlulara yönelik idam kararları dolayısıyla yaptırım listesine aldı.
Reisi, Kum kentinde üst düzey din eğitimini tamamladıktan sonra, özel hukuk alanında yüksek lisans yaptı.